HAVAYOLU İŞLETMELERİNİN COVID-19 PANDEMİ SÜRECİNDEKİ YÖNETSEL TEPKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

COVID-19 (Koronavirüs Hastalığı) birçok sektörü olduğu gibi havacılık sektörünü de ekonomik,sosyal ve politik açıdan olumsuz etkilemektedir. Pandeminin etkisinin devam etmesi nedeniyle havayoluişletmeleri uçuşlarını askıya almaktadır. Havayolu işletmelerinin beklenmeyen bir kriz karşısındaverdikleri tepkiler ve uyguladıkları stratejiler gelecekteki konumlarını koruyabilmeleri ve krizden çokfazla hasar almadan çıkabilmeleri açısından önemlidir. Çalışmada Avrupa bölgesinden dört havayoluişletmesi seçilerek COVID-19 pandemi sürecindeki yönetsel tepkileri araştırılmıştır. Düşük maliyetlive geleneksel havayolu iş modelleri kapsamında seçilen havayolu işletmelerinin pandemi esnasındakiyönetsel kararlarının ve aldıkları önlemlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, açıklayıcı vakaanalizi deseni kapsamında çoklu vaka analizi yöntemi ile yapılmıştır. Bu doğrultuda nitel araştırmayöntemlerinden belge ve doküman analizi kullanılmıştır. Havayolu işletmelerinin kurumsal sitelerindeyayınlanan haberler ve duyurular incelenerek içerik analizi yapılmıştır. Havayolu işletmelerinin genelolarak uçuş durumu, rezervasyon ve bilet seçenekleri, alınan tedbirler ve verilen özel yolcu salonu(lounge) hizmetleri kapsamında benzer stratejiler belirledikleri ortaya konulmuştur. Personele yönelikuygulamalarda Lufthansa ve Ryanair’in ücretsiz izin, maaş kesintisi ve işten çıkartma gibi benzerstratejiler uyguladıkları görülmektedir.