Bazı heteroleptik iridyum komplekslerinin sentezi, karakterizasyonu ve biyo görüntüleme ajanı olarak etkinliklerinin incelenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında heteroleptik çok fonksiyonlu iridyum (III) kompleksleri sentezlenerek bunların biyogörüntüleme çalışmalarındaki etkinlikleri incelendi. Sentezlenen iridyum kompleksleri C^N ve L^X tipi olmak üzere iki farklı ligand grubu içermektedir. 2-fenilpiridin halkası üzerinde -OCH3, -CF3 ve -CO(CF2)7CF3 sübstitüentleri içeren 2-(4-metoksifenil)piridin (ppyOCH3), 2-(4-triflorometilfenil)piridin (ppyCF3), ve 2-(4-perflorokarboksifenil)piridin (ppyCORf8), bileşikleri C^N türü ligand olarak olarak; metakriloiltirozin (MATry) ve metakriloiltriptofan (MATrp) bileşikleri ise L^X türü ligand olarak sentezlendi. C^N ve L^X tipi ligandların iridyum metal kompleksleri hazırlanarak yapıları ve spektroskopik özellikleri FT-IR, UV-VIS, NMR ve termik analiz ile karakterize edildi. Sentezlenen heteroleptik iridyum kompleksleri L^X türü ligandların yapısındaki amino asit gruplarının fenolik ve indolik grupları üzerinden foton etkili elektron transferi (FET) aracılığıyla transferrin proteini ile etkileştirilerek akciğer kanser hücreleri için hem hedefleme hem de foto işaretleyici olarak kullanımı ortaya konuldu. Sentezlenen komplekslerden [Ir(ppyCF3)2MATry] (K3) kompleksinden yola çıkılarak sentezlenen [Ir(ppyCF3)2MATry]-transferrin çapraz bağlı konjugat (K3-Tf) ve nano[Ir(ppyCF3)2MATry]-transferrin partikülleri (nanoK3-TfP) içeren biyo malzemelerin kanserli hücreleri hedefleme ve görüntüleme açısından en iyi olduğu tespit edildi.

In this thesis, heteroleptic multifunctional iridium (III) complexes were synthesized and their effectiveness in bioimaging studies was examined. The synthesized iridium complexes contain two different ligand groups as C^N and L^X types. 2-(4-methoxyphenyl)pyridine (ppyOCH3), 2-(4-trifluoromethylphenyl)pyridine (ppyCF3) and 2-(4-perfluorocarboxyphenyl)pyridine (ppyCRf8)compounds containing -OCH3, -CF3 and -CO(CF2)7CF3 substituents on the 2-phenylpyridine ring as C^N type ligand; methacryloyltyrosine (MATyr) and methacryloyltryptophan (MATrp) compounds were synthesized as L^X type ligand. Iridium metal complexes of C^N and L^X type ligands were prepared and their structures and spectroscopic properties were characterized by FT-IR, UV-VIS, NMR and thermal analysis. The use of synthesized heteroleptic iridium complexes as both targeting and photomarker for lung cancer cells was demonstrated by interacting the amino acid groups in the structure of L^X type ligands with transferrin protein via photon-effect electron transfer (FET) over phenolic and indolic groups. Biomaterials containing [Ir(ppyCF3)2MATry]-transferrin cross-linked conjugate (K3-Tf) and nano[Ir(ppyCF3)2MATry]-transferrin particles (nanoK3-TfP) synthesized from the [Ir(ppyCF3)2MATry] (K3) complex. It was found to be the best in terms of targeting and imaging cancerous cells.